طراحی برنامه‌ریزی راهبردی برای حکمرانی تربیتی مبتنی بر وفاق اجتماعی در ایران با تأکید بر اندیشه‌های شهید رئیسی
کد مقاله : 1610-ICR-FULL
نویسندگان
حمید خسروی *1، سمیه کرامتی2، سید جلال موسوی خطیر3
1معاون آموزشی آموزش و پرورش منطقه 4 و پژوهشگر ستاد تعلیم و تربیت شورای عالی انقلاب فرهنگی
2کارمند اداره آموزش و پرورش
3رئیس ستاد تعلیم و تربیت و عضو هیئت علمی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، تهران، ایران.
چکیده مقاله
پژوهش حاضر با هدف طراحی برنامه‌ریزی راهبردی برای حکمرانی تربیتی مبتنی بر وفاق اجتماعی در نظام آموزشی ایران، با تأکید بر اندیشه‌های شهید آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی انجام شده است. با بهره‌گیری از روش تحلیل محتوای کیفی و تحلیل چهار سخنرانی کلیدی شهید رئیسی، پنج محور بنیادین به‌عنوان ارکان الگوی حکمرانی تربیتی استخراج گردید: «عدالت آموزشی منطقه‌محور؛ حکمرانی مشارکتی در آموزش و تربیت؛ مدرسه به‌مثابه نهاد اجتماعی تربیت‌محور و مسجد به‌عنوان رکن حکمرانی تربیتی بومی–اسلامی». داده‌های استخراج‌شده در قالب 135 مفهوم کلیدی، نظام فکری تربیتی ایشان را بازنمایی می‌کند.
در این الگو، عدالت آموزشی نه صرفاً در قالب برابری شکلی، بلکه به‌عنوان مفهومی چندسطحی شامل عدالت ترمیمی، اقتضایی، توزیعی، ساختاری و منطقه‌ای بازتعریف می‌شود. مشارکت نیز در سه سطح خانواده، نهادهای محلی و خیرین به‌مثابه مولفه‌ای بنیادین در حکمرانی تربیتی مطرح است. همچنین هویت‌سازی به‌عنوان رکن سوم این الگو، در پیوند همزمان میان مؤلفه‌های دینی، ملی، انقلابی و اجتماعی فهم می‌شود. یافته‌ها نشان می‌دهد که اندیشه‌های شهید رئیسی با ارائه یک چارچوب تلفیقی و سیستمی، بر تعامل دیالکتیکی عدالت، مشارکت و هویت در تربیت نسل آینده تأکید دارد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که تحقق وفاق اجتماعی در آموزش ایران، مستلزم برنامه‌ریزی راهبردی‌ است که با تکیه بر اصول بومی–اسلامی، عدالت‌محور، مشارکت‌گرا و هویت‌ساز بوده و به بازآرایی معماری حکمرانی تربیتی کشور در راستای اهداف گام دوم انقلاب اسلامی یاری رساند.
کلیدواژه ها
حکمرانی تربیتی، وفاق اجتماعی، برنامه‌ریزی راهبردی، اندیشه‌های شهید رئیسی
وضعیت: پذیرفته شده