حمایت از زنان سرپرست خانوار دردولت شهید رئیسی(مورد مطالعه دستاوردهای اقتصادی- اجتماعی سیاستهای اعمال شده در زندگی زنان سرپرست خانوار شهر تهران)
کد مقاله : 1472-ICR-FULL
نویسندگان
اعظم آهنگرسله بنی *
گروه جامعه شناسی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران
چکیده مقاله
زنان سرپرست خانوار یکی از آسیب‌پذیرترین گروه‌های اجتماعی در ایران هستند که به دلایلی چون طلاق، فوت همسر یا مهاجرت، مسئولیت تأمین معاش خانواده را بر عهده دارند. فقدان فرصت‌های شغلی برابر، مشکلات اقتصادی و ضعف زیرساخت‌های حمایتی، آنان را در معرض فقر و انزوای اجتماعی قرار داده است. دولت سیزدهم با تأکید بر مکتب عدالت‌محور شهید آیت‌الله رئیسی، سیاست‌هایی در جهت حمایت و توانمندسازی این گروه تدوین و اجرا کرد. این پژوهش با هدف بررسی اثرگذاری این سیاست‌ها از منظر تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار تهرانی انجام شده است.
روش تحقیق، کیفی و مبتنی بر رویکرد پدیدارشناسی تفسیری است. داده‌ها از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساخت‌یافته با 23 زن از مناطق مختلف تهران گردآوری شد که طی سال‌های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ از این حمایت‌ها بهره‌مند شده‌اند. مشارکت‌کنندگان از نظر وضعیت اقتصادی و خانوادگی متنوع بودند. داده‌ها به روش کدگذاری مضمون‌محور تحلیل شد و مضامین اصلی در چهار محور «بهبود نسبی معیشت»، «افزایش احساس کرامت»، «موانع نهادی» و «رضایت از برنامه‌ها» شناسایی گردید.
نتایج تحقیق نشان می‌دهد که با وجود دوره کوتاه دولت سیزدهم، گام‌هایی معنادار برای تغییر رویکرد حمایتی از کمک‌محوری به توانمندسازی برداشته شد. با این حال، چالش‌هایی چون ناهماهنگی نهادی، محدودیت پوشش و ناپایداری خدمات از اثربخشی کامل برنامه‌ها کاسته است. تداوم این سیاست‌ها در دولت‌های آینده، با اصلاح ساختاری و مشارکت فعال زنان، می‌تواند به بهبود پایدار وضعیت اقتصادی-اجتماعی آنان منجر شود.
کلیدواژه ها
زنان سرپرست خانوار، سیاست‌های حمایتی، دولت سیزدهم، سیاست‌های حمایتی، عدالت اجتماعی
وضعیت: پذیرفته شده