گزارش سیاستی اولین کنگره بین‌المللی الگوی حکمرانی آیت الله شهید دکتر سید ابراهیم رئیسی ضرورت وجود شورای فقهی دردستگاه عظیم قضای اسلامی بر اساس حکمرانی قضایی در مکتب شهید رئیسی با تاکید بر سه مولفه فتوای معیار، مصلحت وموضوع شناسی
کد مقاله : 1342-ICR-FULL
نویسندگان
فاطمه محمودی *
پژوهشگر قوه قضاییه
چکیده مقاله
با توجه به چالش‌های نظام قضایی جمهوری اسلامی ایران، تشکیل شورای فقهی ذیل رهبری ضروری است. اولاً، اصل ۱۶۷ قانون اساسی که قضات را ملزم به مراجعه به منابع معتبر و یا فتاوای اسلامی در موارد سکوت قانون می‌کند، موجب تشتت آراء و اختلال در نظام قضایی می‌شود. از طرفی ولایت فقیه، در قانون اساسی دارای اطلاق است و کلیه امور حکمرانی باید به نحوی به ایشان منتسب باشد برای تحقق انتساب حقیقی تر و کاهش تشتت باید فتوای معیار بر اساس نظر رهبری و از کانال شورای فقهیی، با نقش مشورتی و یا ماذون، ذیل ایشان شکل بگیرید ثانیاً مو.ضوع شناسی و پیچیدگی موضوعات روز، ثالثا مصلحت‌سنجی و اعمال احکام ولایی بر اساس مبانی فکری ولی فقیه، ضرورت وجود این شورا را بیشتر می‌کند. وجود این شورا به انسجام و مشروعیت احکام و قوانین صادره کمک می کند.
به عنوان مثال، سالهاست دادگاه ها در حال صدور مجوز تغییر جنسیت، بر اساس ابهام و کج تابی از استفتاء ات مراجع هستند در حالیکه براساس فتوای رهبری این عمل مجاز نیست. و رهبری در پاسخ نامه شورای نگهبان در احکام نظامیه نظر خود را فصل الخطاب دانسته اند. پاسخ متقن به مسائل مستحدثه اینچنینی که علاوه بر اثار تکلیفی و وضعی فردی، تبعات فرهنگی اجتماعی بسیاری دارند فوریت و ضرورت دارد این مثال، به خوبی ضرورت وجود یک شورای فقهی ذیل رهبری در فتوای معیار، ضرورت مصلحت سنجی و موضوع شناسی نشان می دهد. چنین ساختاری علاوه بر اتقان بیشتر در حکم، مجرای خوبی برای پیگیری در مرحله اجرا است.
کلیدواژه ها
کلید‌واژگان: مقام معظم رهبری، شورای فقهی، فتوای معیار، موضوع شناسی، مصلحت سنجی، حکمرانی اسلامی، قضاء، حکمرانی قضایی، مکتب شهید رئیسی
وضعیت: پذیرفته شده