دیپلماسی اقتصادی در مکتب شهید رئیسی: بازتعریف جایگاه ایران در اقتصاد جهانی
کد مقاله : 1339-ICR-FULL
نویسندگان
محمدمهدی نامدار1، سعید رضائی *2
1دانشجوی دکتری تخصصی، گروه خط‎ مشی و اداره امور عمومی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2استادیار، گروه مهندسی صنایع، دانشگاه اراک، اراک، ایران
چکیده مقاله
دوران ریاست‌جمهوری شهید ابراهیم رئیسی در شرایطی آغاز شد که ایران با تحریم‌های شدید، تورم افسارگسیخته و محدودیت‌های تجاری مواجه بود. در این میان، دیپلماسی اقتصادی به‌عنوان یکی از ارکان اصلی حکمرانی اقتصادی ایشان، تلاش کرد تا با تغییر جهت‌گیری از غرب به شرق و منطقه، جایگاه ایران را در اقتصاد جهانی بازتعریف کند. این پژوهش به بررسی اهمیت این رویکرد در تقویت خودکفایی و گشایش فرصت‌های تجاری می‌پردازد. مسئله محوری این است که چگونه این سیاست توانست در برابر فشارهای خارجی، مسیر رشد اقتصادی را هموار کند. روش تحقیق، تحلیل محتوای کیفی می‎باشد که به بررسی اسناد و آمار مربوطه در این حوزه پرداخته می‎شود. نتایج نشان می‌دهد که دیپلماسی اقتصادی رئیسی با افزایش 20 درصدی تجارت با همسایگان و جذب سرمایه‌گذاری از چین و روسیه، گام‌های موثری در کاهش وابستگی به دلار و تنوع‌بخشی به اقتصاد برداشت. این رویکرد، ضمن ارتقای تاب‌آوری اقتصادی، زمینه‌ساز کاهش 15 درصدی کسری تجاری در سال‌های 1401-1402 شد. با این حال، تداوم این دستاوردها نیازمند اصلاح زیرساخت‌های مالی و مدیریت نوسانات ارزی است. این مطالعه پیشنهاد می‌کند که سیاست‌گذاران با تقویت قراردادهای بلندمدت منطقه‌ای و توسعه زیرساخت‌های لجستیکی، این الگو را به یک استراتژی پایدار تبدیل کنند تا ایران به هاب اقتصادی منطقه بدل شود.
کلیدواژه ها
حکمرانی اقتصادی، مکتب شهید رئیسی، توسعه منطقه‎‏ای، تحلیل محتوای کیفی، هاب اقتصادی
وضعیت: پذیرفته شده