حکمرانی قضایی شهید رئیسی و تحول در رسیدگی به دعاوی خانواده
کد مقاله : 1274-ICR-FULL
نویسندگان
نعمت اله ناروقه *
استادیار گروه حقوق و جرم شناسی دانشگاه علوم انتظامی امین
چکیده مقاله
زمینه و هدف: الگوی حکمرانی قضایی شهید رئیسی بر محور عدالت‌محوری، تحول‌گرایی و کرامت انسانی شکل گرفته است. یکی از حوزه‌های مهم در این زمینه، رسیدگی به دعاوی خانوادگی، به‌ویژه در موضوعاتی مانند طلاق، مهریه و نفقه است. این پژوهش با هدف بررسی سیاست‌های قضایی شهید رئیسی در حوزه خانواده انجام شده است.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون انجام شده است. داده‌ها از بیانات، سیاست‌های اجرایی و عملکرد قوه قضائیه در دوران ریاست شهید رئیسی گردآوری شده و در سه سطح مضامین پایه، سازمان‌دهنده و فراگیر تحلیل شده‌اند.
یافته‌ها: سیاست‌های شهید رئیسی در حوزه دعاوی خانواده مبتنی بر سه مضمون فراگیر است: "تحول در نظام رسیدگی به دعاوی خانواده بر مبنای عدالت، کرامت انسانی و صلح و سازش"، "اصلاح رویکردهای حقوقی و اقتصادی در حوزه مهریه و نفقه" و "ارتقای نظام حقوقی و قضایی با تأکید بر حفظ کیان خانواده و کرامت افراد". این مضامین از ۱۴ مضمون سازمان‌دهنده و ۲۰ مضمون پایه استخراج شده‌اند که شامل سیاست کیفری حمایتی در دعاوی خانواده، تعدیل و تسهیل پرداخت مهریه، منع استفاده ابزاری از زندان، تقویت میانجی‌گری و حکمیت در دعاوی خانوادگی، و حمایت از حقوق زنان و کودکان در نظام خانواده است.
نتایج: الگوی حکمرانی قضایی شهید رئیسی نشان می‌دهد که تحول در رسیدگی به دعاوی خانوادگی مستلزم بازنگری در سیاست‌های کیفری، ایجاد راهکارهای حمایتی، تقویت میانجی‌گری و تعدیل قوانین مالی مرتبط با خانواده است. این رویکرد می‌تواند به کاهش تنش‌های خانوادگی، حفظ کرامت افراد و افزایش اعتماد عمومی به نظام قضایی منجر شود.
کلیدواژه ها
واژگان کلیدی: شهید رئیسی، حکمرانی قضایی، قوه قضائیه، دعاوی خانواده، عدالت‌محوری، کرامت انسانی، مهریه، نفقه.
وضعیت: پذیرفته شده