مردم‌داری در قوه قضائیه: الگوی حکمرانی قضایی شهید رئیسی در گره‌گشایی از امور مردم
کد مقاله : 1271-ICR-FULL
نویسندگان
نعمت اله ناروقه *
استادیار گروه حقوق و جرم شناسی دانشگاه علوم انتظامی امین
چکیده مقاله
زمینه و هدف: قوه قضائیه به‌عنوان یکی از ارکان حاکمیتی، نقشی اساسی در تأمین عدالت و حمایت از حقوق مردم دارد. در این راستا، الگوی حکمرانی قضایی شهید رئیسی بر محور مردم‌داری، تحول‌گرایی و عدالت‌محوری شکل گرفته است. این پژوهش با هدف تبیین ابعاد و مؤلفه‌های مردم‌داری در دستگاه قضا و نقش آن در گره‌گشایی از مشکلات مردم انجام شده است.
روش‌شناسی: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون انجام شده است. داده‌ها از بیانات، سیاست‌های اجرایی و عملکرد قوه قضائیه در دوران ریاست شهید رئیسی گردآوری شده و در سه سطح مضامین پایه، سازمان‌دهنده و فراگیر تحلیل شده‌اند.
یافته‌ها: نتایج تحلیل مضمون نشان داد که مردم‌داری در دستگاه قضا مبتنی بر چهار مضمون فراگیر است: "عدالت‌مداری مردم‌محور"، "قوه قضائیه به‌عنوان ملجأ و پناهگاه مردم"، "تحول‌گرایی در نظام قضایی با محوریت مردم" و "اعتمادسازی و افزایش سرمایه اجتماعی قوه قضائیه". این مضامین از ۲۰ مضمون پایه و ۸ مضمون سازمان‌دهنده استخراج شده‌اند که شامل تسهیل دسترسی به عدالت، برخورد محترمانه با مراجعین، نظارت بر حسن اجرای قانون، امیدآفرینی در فرآیند دادرسی و اجرای عدالت همراه با اخلاق و اقتدار است.
نتیجه‌گیری: الگوی حکمرانی قضایی شهید رئیسی نشان می‌دهد که مردم‌داری در دستگاه قضا مستلزم شفافیت، تسهیل دادرسی، تقویت ارتباط مستقیم میان مسئولان قضایی و مردم و ایجاد احساس امنیت و عدالت در جامعه است. اتخاذ این رویکرد می‌تواند به افزایش سرمایه اجتماعی، اعتماد عمومی و کارآمدی نظام قضایی منجر شود.
کلیدواژه ها
شهید رئیسی، مردم‌داری، قوه قضائیه، عدالت‌محوری، حکمرانی قضایی، سرمایه اجتماعی.
وضعیت: پذیرفته شده