| نظام حکمرانی سیاست خارجی دولت سیزدهم: تحلیلی بر مؤلفه‌ها و عملکرد در عرصه بین‌المللی |
| کد مقاله : 1258-ICR-FULL |
| نویسندگان |
|
ابوالفضل صفری * دانشجوی دکترای مطالعات منطقه‌ای، مطالعات اروپا، دانشگاه تهران. |
| چکیده مقاله |
| دولت سیزدهم در سال 1400 در شرایط داخلی و خارجی پیچیده‌ای روی کار آمده و در مدت‌زمان کوتاهی توانست دستاوردهای مهمی در حوزه سیاست خارجی کسب نماید. این پژوهش با هدف بررسی مؤلفه‌های الگوی حکمرانی سیاست خارجی دولت سیزدهم و ارزیابی دستاوردهای آن، به واکاوی مدل حکمرانی آیت‌الله شهید رئیسی در این حوزه می‌پردازد. پرسش اصلی تحقیق این است که مدل حکمرانی سیاست خارجی دولت سیزدهم چیست و اجزای اصلی آن کدام‌اند؟ در این راستا، از چارچوب تحلیل سیستمی برای شناسایی و تحلیل سازوکارهای این مدل استفاده شده است. بر اساس این چارچوب، گفتمان تعامل عزت‌مدارانه، ساختار نظام جمهوری اسلامی ایران و اسناد بالادستی آن، شرایط محیطی، ساختار اقتصادی و ویژگی‌های شخصیتی شهیدان رئیسی و امیرعبداللهیان به‌عنوان ورودی‌های سیستم حکمرانی دولت سیزدهم در سیاست خارجی در نظر گرفته می‌شوند. این سیستم با بهره‌گیری از سازوکارهایی همچون سیاست همسایگی و همکاری منطقه‌ای، دیپلماسی اقتصادی و توسعه تجارت غیرنفتی، تقویت محور مقاومت، موازنه‌سازی در سیاست خارجی و پیگیری دیپلماسی‌های مکمل، به دستاوردهایی نظیر احیای نفوذ منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران، افزایش عمق استراتژیک، خنثی‌سازی تحریم‌ها و افزایش تاب‌آوری اقتصادی، بهبود روابط بین‌المللی و عضویت در سازمان‌های جهانی، کاهش وابستگی اقتصادی به غرب و توسعه تجارت با کشورهای غیرغربی و موفقیت در دیپلماسی‌های مکمل نظیر دیپلماسی واکسن دست یافت. داده‌های پژوهش به روش اسنادی گردآوری شده و تحلیل آن‌ها در چارچوب رویکرد تحلیل گفتمان و مدل تحلیلی سیستمی انجام گرفته است. |
| کلیدواژه ها |
| دولت سیزدهم، آیت‌الله شهید رئیسی، سیاست خارجی، تحلیل سیستمی، دیپلماسی همسایگی، موازنه‌سازی در سیاست خارجی، دیپلماسی اقتصادی |
| وضعیت: پذیرفته شده |