الگوی حکمرانی خانواده در مکتب شهید رئیسی: تحلیل سه سطحی جنبش تعهد به خانواده از فقه حکومتی تا مهندسی هنجاری تمدن‌ساز در نظام بین الملل
کد مقاله : 1177-ICR-FULL (R1)
نویسندگان
راضیه اکبری *1، فهیمه مستحسن2
1مدرس حوزه و دانشگاه
2پژوهشگر پژوهشگاه قوه قضاییه
چکیده مقاله
این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی و با اتکا به اسناد بالادستی نظام جمهوری اسلامی ایران و برنامه‌های اجرایی دولت شهید رئیسی، به بررسی الگوی حکمرانی زن و خانواده در چارچوب «جنبش تعهد به خانواده» به‌عنوان محور مکتب فکری شهید رئیسی می‌پردازد. یافته‌ها نشان می‌دهد این الگو مبتنی بر سه رکن اساسی طراحی شده است:
فقه حکومتی خانواده‌گرا با بازتعریف مفاهیمی مانند «ولایت تربیتی والدین» و «مادری تمدن‌ساز»درچارچوب تفسیر نوین از اصول قانون اساسی و ادغام آن در سیاست‌های تقویت نهاد خانواده
مهندسی اجتماعی مقاومت‌محور از طریق طراحی نهاد «خانواده اصیل شیعی» بر پایه سه‌ضلعی اقتصاد مقاومتی خانوار، امنیت اخلاقی نسلی و آموزش‌های پیشاتمدنی مبتنی بر آموزه‌های فقه جواهری
دیپلماسی هنجاری تمدن‌ساز با تبد‌یل گفتمان خانواده ایرانی-اسلامی به الگوی جهانی از طریق تأسیس ائتلاف‌های بین‌المللی، طراحی شاخص‌های توسعه پایدار بومی و ارائه اسناد هنجاری در مجامع جهانی.
نوآوری این پژوهش در کشف سازوکار «چرخه تبدیل فقه به هنجار جهانی» است که طی سه مرحله «کدگذاری تمدنی»، «الگوسازی مرزی» و «هنجارسازی بین‌المللی»، گفتمان خانواده شیعی را از سطح سیاست‌گذاری داخلی به پارادایم جهانی مقاومت فرهنگی ارتقا می‌دهد. این فرایند با تحلیل محتوای اسناد شورای حقوق بشر سازمان ملل و برنامه‌های اجرایی، نشان می‌دهد چگونه «جنبش تعهد به خانواده» با تلفیق ظرفیت‌های فقه حکومتی و مهندسی اجتماعی، الگویی عملیاتی برای تقابل با گفتمان‌های سکولار غربی ارائه می‌دهد. چارچوب نظری این تحقیق مبتنی بر ادغام «نظریه مهندسی تمدنی جمعیت» با «الگوی امر به معروف بین‌المللی» در فقه سیاسی شیعه است که امکان تبدیل آموزه‌های دینی به استانداردهای جهانی در نهادهای بین‌المللی را فراهم می‌سازد.
کلیدواژه ها
حکمرانی، زنان، جنبش تعهد به خانواده، شهید رئیسی
وضعیت: پذیرفته شده