اجتهاد پویا در مکتب شهید رئیسی؛ نقشی نوین در فقه حکومتی و حل مسائل کلان کشور
کد مقاله : 1625-ICR-FULL
نویسندگان
مریم مشعشعی *
محقق و پژوهشگر
چکیده مقاله
در رویارویی با مسائل و مشکلات روزافزون در زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی، و سیاسی در جامعه‌ی اسلامی، اجتهاد پویا، با تاکید بر تطبیق احکام شرعی با مقتضیات زمان و مکان و توجه به مصالح امت، نقشی حیاتی در پاسخگویی به نیازهای جدید و حل معضلات جامعه ایفا می‌کند. این پژوهش با هدف بررسی ابعاد اجتهاد پویا در اندیشه و عمل شهید رئیسی به عنوان یک مکتب، با نگاه به رویکرد نوین در فقه حکومتی و حل مسائل کلان کشور، نگاشته شده است. پژوهش حاضر ماهیت توصیفی-تحلیلی دارد و با بهره‌گیری از منابع فقهه شیعه اعم از آیات و روایات و همچنین بهره‌گیری از اندیشه‌های شهید رئیسی، با رویکردی کیفی، به تبیین مؤلفه‌ها، مبانی، و کارکردهای اجتهاد پویا در مکتب ایشان برداخته است. مطالب با استفاده از روش‌های اسنادی گردآوری و به روش تحلیل مضمونی، تحلیل شده است شده است. یافته‌ها در 43 مضمون پایه و 13 مضمون سازمان‌یافته نشان می‌دهد که شهید رئیسی، با تاکید بر اجتهادی مبتنی بر اصول و قواعد فقهی و در عین حال توجه به شرایط و مقتضیات جامعه، توانست رویکردی کارآمد در حل مسائل کلان کشور ارائه دهند. اجتهاد پویا به عنوان یک رویکرد کارآمد در فقه حکومتی، ظرفیت پاسخگویی به نیازهای متغیر جامعه اسلامی را دارد. پژوهش بیانگر این نکته است که اجتهاد پویا، با تکیه بر اصول و قواعد فقهی و توجه به مصلحت و مقتضیات زمان و مکان، می‌تواند راهگشای حل مسائل کلان کشور باشد.
کلیدواژه ها
اجتهاد پویا، شهید رئیسی، فقه حکومتی، مسائل کلان کشور، فقه شیعه.
وضعیت: پذیرفته شده