تحلیل دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دولت سیزدهم: مؤلفه‌ها، چالش‌ها و راهکارهای ارتقا
کد مقاله : 1506-ICR-FULL
نویسندگان
سینا مجاور1، امیرمحمد زرقانی *2، جهاندار امیری3
1دانشجوی کارشناسی دانشکده ارتباطات و رسانه دانشگاه صداوسیما
2دانشجوی کارشناسی روزنامه نگاری دانشگاه صداوسیما
3دانشیار دانشگاه صداوسیما
چکیده مقاله
در شرایط تحول‌یافته نظام بین‌الملل، دیپلماسی فرهنگی به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های راهبردی قدرت نرم، نقشی برجسته در سیاست خارجی ایفا می‌کند. پژوهش حاضر با هدف تحلیل مؤلفه‌ها، ظرفیت‌ها، چالش‌ها و راهکارهای ارتقای دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در دولت سیزدهم انجام شده است. سؤال اصلی پژوهش آن است که دیپلماسی فرهنگی این دوره چه ویژگی‌ها و چالش‌هایی دارد و چگونه می‌توان اثربخشی آن را افزایش داد. فرضیه پژوهش بر این مبنا استوار است که نهادینه‌سازی، مشارکت مردمی، بهره‌گیری از ظرفیت‌های علمی و هنری، و عدالت‌محوری می‌توانند به تقویت نقش دیپلماسی فرهنگی در عرصه بین‌المللی بینجامند. روش تحقیق کیفی و مبتنی بر تحلیل مضمون داده‌های گردآوری‌شده از مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با صاحب‌نظران است. یافته‌ها نشان می‌دهند که دیپلماسی فرهنگی دولت سیزدهم دارای مؤلفه‌هایی چون تأکید بر سیاست متوازن و منطقه‌گرا، حمایت از فعالان فرهنگی، بهره‌برداری از دیپلماسی علمی، و تلاش برای نهادینه‌سازی در قالب اسناد بالادستی است. در تحلیل سوات، نقاط قوت مانند مشروعیت گفتمانی و ظرفیت انسانی، در کنار ضعف‌هایی همچون ناهماهنگی نهادی و محدودیت‌های بودجه‌ای شناسایی شدند. در نهایت، پژوهش الگویی مفهومی ارائه می‌دهد که ضمن توجه به زمینه‌های بومی و منطقه‌ای، قابلیت راهبردسازی برای توسعه دیپلماسی فرهنگی ایران را دارد.
کلیدواژه ها
دیپلماسی فرهنگی، دولت سیزدهم، قدرت نرم
وضعیت: پذیرفته شده